ورشکستگی 100 چاپخانه در یک سال/ افزایش قیمت کاغذ تا بالاتر از 200 درصد
چکیده :در حالی که یک مدیر سابق ارشاد از ورشكستگی نزدیک به 100 چاپخانه در یک سال اخیر خبر می دهد، برخی ناشران از وضعیت بحرانی بازار نشر به خاطر افزایش قیمت کاغذ تا بالای 200 درصد و حتی تا 250 درصد خبر می دهند....
کلمه – گروه اجتماعی: در حالی که یک مدیر سابق ارشاد از ورشكستگی نزدیک به 100 چاپخانه در یک سال اخیر خبر می دهد، برخی ناشران از وضعیت بحرانی بازار نشر به خاطر افزایش قیمت کاغذ تا بالای 200 درصد و حتی تا 250 درصد خبر می دهند.
گزارش دیروز کلمه درباره افت شدید تیراژ کتاب و مطبوعات و بروز علائم بحران در اقتصاد نشر را در اینجا بخوانید:
گرانی بی‌سابقه کاغذ، راه نفس ناشران و روزنامه‌داران را بسته
بروز بحران در صنعت چاپ و ورشكستگي نزديك به 100 چاپخانه در مدت يك سال، اين صنعت را با چالش بزرگي براي ادامه حيات مواجه كرده است. قسمتي از امور چاپخانه‌ها به وزارت صنايع و بخشي ديگر از آن به وزارت ارشاد مربوط است. مشخص نيست كه در وضعيت فعلي، كدام يك از اين دو نهاد مسئول هستند.
جلال ذكايي که مدير گروه بازرگاني ترنج، مدیرکل اسبق دفتر امور چاپ وزارت ارشاد و كارشناس چاپ است، در این باره با انتقاد از عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین وزارت ارشاد، به ایلنا گفت: مشكلات اقتصادي صنعت چاپ داراي دو وجه است، يكي از اين بخش‌ها، مشكلاتي است كه پيش روي همه صنايع وجود دارد و مختص اين صنعت نيست و براي حل آن بايد برنامه‌هاي كلان اجرا كرد. اما بخشي كه منحصر به صنعت چاپ است، تا حد زيادي خود ساخته داست. با وجود تمام اين مشكلات، شاهد اين هستيم كه اوضاع اقتصادي و مشكلات اين صنعت روز به روز بيشتر از قبل مي‌شود.
وی هشدار داد: امروز شاهد آن هستيم كه بسياري از سفارش دهندگان، تمايل به سپردن كار به چاپخانه‌هاي خارجي مثل چاپخانه‌هاي كشور تركيه دارند. اما در اين بخش، بايد به حرف‌هاي سفارش دهندگان هم توجه كرد. درست است كه وقتي امكان انجام كاري در داخل كشور وجود دارد نبايد آن را به خارج از كشور سپرد، اما كيفيت كاري پائين و سرعت نامطلوب در تحويل سفارش‌ها، بسياري را براي اين كار به كشورهاي خارجي متمايل كرده است.
ذكايي؛ حفظ شرايط فعلي را مهمترين كاري دانست كه در اين وضعيت مي‌توان انجام داد و افزود: بايد كاري كرد كه اوضاع از اين بدتر نشود. مهمترين وظيفه وزارت ارشاد در شرايط فعلي، تثبيت قيمت كاغذ در بازار است. وقتي قيمت كاغذ افزايش مي‌يابد، توليد هم كم مي‌شود و چاپخانه‌ها به مشكل برمي‌خورند. وقتي قيمت هر بند کاغذ 70 گرمی ظرف چند ماه از 28 هزار تومان به 60 هزار تومان رسيده، تمام صنايع مرتبط با آن هم تحت تاثير قرار مي‌گيرند.
اين كارشناس نشر افزود: متاسفانه كارها و اقدامات وزارت ارشاد براي صنعت نشر، تا امروز دردي را از اين صنعت دوا نكرده و وضعيت چاپخانه‌ها واقعآ بحراني است. البته هميشه فصل تابستان، فصل ركود چاپخانه‌ها بوده و بدترين زمان كاري آنها به حساب مي‌آيد، اما مشكلات فعلي بسيار گسترده‌تر از آن است كه با اتمام اين فصل حل شوند. زمان به نفع صنعت چاپ حركت نمي‌كند و اگر دست روي دست بگذاريم، مسلمآ قيمت كاغذ به 100 هزار تومان و بيشتر هم مي‌رسد.
وی در نهایت از رئيس انحاديه نقل کرد که ظرف سال گذشته، 96 چاپخانه در تهران ورشكست شده‌اند و اين درحالي است كه اتحاديه كلآ بين 700 تا 800 عضو دارد. او تعامل اتحاديه با وزارت ارشاد را هم مورد انتقاد قرار داد و گفت: اين تعامل به ورشكستگي نزديك به 100 چاپخانه در يك سال منجر شده است. اين حرف‌ها بيشتر در حد ادعاست و با اتفاقاتي كه مي‌افتد در تناقض است. اين چه تعاملي است كه به ورشكستگي و بحران ختم شده است.
محمدتقی انصاریان، مدیر انتشارات انصاریان هم در همین باره با مهر گفت و گو کرد. وی با اشاره به اینکه بسیاری از ناشران نتوانستند کتاب‌هایی که در دست چاپ داشته‌اند را چاپ کنند و بسیاری از ناشران کتاب‌های دینی و اسلامی هم نمی‌توانند در این شرایط به وظایف دینی و فرهنگی خود عمل کنند، گفت: اگر چاپخانه‌ها در گذشته و قبل از بالا رفتن قیمت کاغذ دو شیفت در یک روز کار می‌کردند، الان فعالیتشان به یک شیفت رسیده است.
وی از افت 50 درصدی فعالیت‌های این انتشارات خبر داد و در زمینه آسیب‌های اجتماعی افزایش قیمت کاغذ و کاهش نشر کتاب گفت: بسیاری از کارگران بیکار شده‌اند، کتابفروشی‌ها از رونق افتاده‌اند، با ادامه این وضع قطعا شاهد آسیب‌های فرهنگی خواهیم بود.
به گزارش کلمه، خبرنگار خبرگزاری مهر که به سراغ ناشران قمی رفته، حتی آنها را هم معترض به وضعیت موجود یافته و از قول آنها نوشت: “شش ماه است که تکلیف خود را نمی‌دانیم”، “بسیاری از محصولات جدیدمان وارد بازار نشده است” ، “تیراژ خود را از 1000 نسخه به 100 نسخه کاهش داده‌ایم”، “نمی‌توانیم برای آینده برنامه ریزی داشته باشیم” و… این‌ها تنها گوشه‌هایی از نا‌گفته‌های اصحاب نشر کشور است، مجموعه‌ای که شش ماه است ازتغییر قیمت کاغذ بیمار و رنجور شده، اما کسی درمانی کارساز برای آن در نظر ندارد.
صمد گودرزی مدیر انتشارات پیام علمدار با بیان اینکه با افزایش قیمت کاغذ، میزان چاپ محصولات این انتشارات کاهش پیدا کرده است، اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش چاپ محصولات این انتشارات این بوده است که چون قیمت‌ها بالا رفته است و کتاب‌ها هم طبیعتا گران‌تر می‌شود،
مدیر انتشارات صبح پیروزی هم تحریم‌ها را از دلایل اصلی افزایش قیمت کاغذ و ایجاد معضل در بازار چاپ می‌داند.
اما مدیر انتشارات جمال در این باره گفت: به نظر من تحریم اصلا دلیل موجهی نیست، چرا که ما همیشه تحریم داشته‌ایم و در آینده هم با آن مواجه خواهیم بود، نرخ ارز هم زیر 100 صد در صد افزایش داشته اما افزایش نرخ کاغذ تا بالای 200 درصد و حتی تا 250 درصد هم بوده است، به نظر من بی‌تدبیری مسئولان فرهنگی و اجرایی دلیل اصلی تغییر نرخ کاغذ است. وی تاکید کرد: اگر به قیمت کاغذ مانند بسیاری از موضوعات دیگر توجه می‌شد، شاید تا به امروز نتیجه مناسبی داشت.
سعید مهری مسئول اداری – مالی موسسه انتشاراتی معارف اسلامی ضمن بیان کاهش 30 درصدی حجم کتاب‌های چاپی این موسسه، اظهار داشت: بسیاری از چاپخانه داران از بیکاری کارگران و کاهش شیفت‌های کاری خبر داده‌اند.
سید صادق اشکوری مدیر انتشارات مجمع ذخائر اهل بیت(ع) ضمن بیان اینکه این انتشارات در طول ۶ ماه گذشته تیراژ کتاب‌های خود را از ۱۰۰۰ عدد برای هر کتاب به ۱۰۰ تا ۲۰۰ رسانده است، گفت: قمیت کاغذ ممکن است در طول یک سال بار‌ها تغییر کند اما مسئولیت مدیران است که این موضوع را کنترل کنند تا بازار دچار بحران نشود،
علیرضا سبحانی مدیر انتشارات جمال هم گفت: بسیاری ناشران از چاپ آثاری که باید در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران عرضه می‌شد، جلوگیری کرده‌اند و ما نیز جز انتشارات‌هایی بودیم که بسیاری از آثار خود را در نمایشگاه تهران عرضه نکردند
